Zapalenie prostaty – objawy, przyczyny, leczenie

Zapalenie gruczołu krokowego (prostaty) jest bolesną chorobą, której towarzyszyć może silna potrzeba oddania moczu. Czy wiesz, jakie są jej przyczyny oraz jak wygląda leczenie zapalenia prostaty?

Co to prostata i gdzie się znajduje?

Gruczoł krokowy, czyli prostata, to niewielki narząd będący częścią układu rozrodczego u mężczyzn. Leży tuż pod pęcherzem moczowym i otacza cewkę moczową, czyli rurkę, którą odpływa mocz. Rolą prostaty jest produkcja płynu odżywiającego plemniki, wchodzącego w skład spermy.[1]

Czym jest zapalenie prostaty?

Jedną z chorób prostaty jest zapalenie gruczołu krokowego, czyli bolesna dolegliwość związana ze stanem zapalnym. Co ważne, zapalenie prostaty to nie rak.[2]

Zapalenie prostaty dzieli się na cztery różne kategorie:

• ostre zapalenie bakteryjne prostaty,
• przewlekłe zapalenie bakteryjne prostaty,
• przewlekły zespół bólowy narządów miednicy (chroniczne zapalenie prostaty/niebakteryjne zapalenie prostaty),
• bezobjawowe zapalenie prostaty.[3]

Zapalenie prostaty - przyczyny

W przypadku bakteryjnego zapalenia prostaty przyczyną jest zakażenie bakteriami, które może rozwinąć się po niedawnej infekcji innej części układu moczowego, np. pęcherza. W zapaleniu ostrym zakażenie rozwija się szybko i zazwyczaj ustępuje po odpowiednio dobranym leczeniu. Jeżeli jednak infekcje nawracają, mówi się wtedy o przewlekłym zapaleniu bakteryjnym gruczołu krokowego.[2]

Niebakteryjne zapalenie prostaty z kolei może wynikać między innymi z zaburzonej pracy mięśni dna miednicy (np. ich nadmiernej tkliwości) lub czynników psychologicznych, np. stresu.[4]

Zapalenie prostaty - objawy

Objawy zapalenia prostaty to między innymi:

• ból krocza,
• ból prostaty,
• ból po wytrysku,
• częste oddawanie moczu,
• wrażenie niecałkowitego opróżnienia pęcherza.[5]

Warto pamiętać, że ostre zapalenie prostaty powoduje dodatkowo objawy takie jak gorączkę, dreszcze czy pieczenie i ból cewki moczowej.[1,6]

Należy skonsultować z lekarzem pierwszego kontaktu lub urologiem każde niepokojące zaburzenie w oddawaniu moczu, zwłaszcza te powodujące ból lub dyskomfort.[1] Pozwoli to na wczesne zastosowanie odpowiedniego leczenia. Dzięki temu można również zmniejszyć ryzyko pojawienia się powikłań zapalenia prostaty, np. zaburzeń erekcji.

Jak długo trwa zapalenie prostaty?

Zapalenie ostre rozwija się bardzo szybko, w ciągu kilku dni. Jeśli leczenie zostaje szybko wprowadzone, infekcja trwa kilka tygodni.[6] Gdy zakażenie utrzymuje się przez co najmniej trzy miesiące lub nawraca, uznaje się je jako przewlekłe zapalenie prostaty. Towarzyszące mu objawy oraz ich intensywność mogą się zmieniać w czasie.[1,7]

Zapalenie prostaty - leczenie

Zapalenie gruczołu krokowego wymaga zastosowania odpowiedniego leczenia, ponieważ nie przechodzi samo. Leki na zapalenie prostaty dobiera lekarz na podstawie jego typu i przyczyny.[2]

Leki na bakteryjne zapalenie prostaty

Jeżeli przyczyną dolegliwości jest infekcja bakteryjna, na zapalenie prostaty stosuje się antybiotyk, który zabija lub ogranicza wzrost szkodliwych bakterii. Dodatkowo przyjmować można także leki przeciwbólowe, np. paracetamol.[7,8]

Niebakteryjne zapalenie prostaty – jak się je leczy?

W przypadku niebakteryjnego, chronicznego zapalenia prostaty leczenie polega na łagodzeniu uciążliwych objawów. W tym celu stosuje się leki przeciwbólowe, przeciwzapalne, a także leki rozkurczające mięśnie.[9,10]

Ile trwa leczenie zapalenia prostaty?

To, jak długo zajmie terapia, zależy od tego, czy mamy do czynienia z zapaleniem ostrym, czy przewlekłym. Warto przy tym pamiętać, aby przestrzegać zaleceń lekarza i samodzielnie nie przerywać leczenia.[7,8]

Kawa a zapalenie prostaty

Przy zapaleniu prostaty warto rozważyć ograniczenie kofeiny i alkoholu, które mogą podrażniać układ moczowy i nasilać uciążliwe objawy. Należy także zwiększyć ilość wypijanych płynów, aby ułatwić wypłukiwanie bakterii z moczem.[1]

Zapalenie prostaty – czy można się zarazić w trakcie stosunku płciowego?

Zapalenie prostaty nie jest chorobą przenoszoną drogą płciową. Warto jednak wziąć pod uwagę, że u części mężczyzn zapaleniu prostaty towarzyszy dyskomfort w trakcie i po stosunku, który może wpłynąć na jakość życia intymnego.[2] 

Wykaz źródeł

[1] National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases: Health Information: Urologic Diseases: Prostate Problems: Prostatitis: Inflammation of the Prostate. (online) https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/prostate-problems/prostatitis-inflammation-prostate [dostęp: 16.08.2024]

[2] Johns Hopkins Medicine: Health: Conditions and Diseases: Prostatitis. (online) https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/prostatitis [dostęp: 16.08.2024]

[3] Nickel JC. Classification and diagnosis of prostatitis: a gold standard? Andrologia. 2003 Jun;35(3):160-7.

[4] Franz J, et al. Chronic Primary Pelvic Pain Syndrome in Men. Dtsch Arztebl Int. 2023 Jul 24;120(29-30):508-518.

[5] Szkarłat K. Prostatitis – zapalenie gruczołu krokowego. Przegląd Urologiczny. 2007. (online) http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?1313 [dostęp: 16.08.2024].

[6] Duława J, Drabczyk R. Interna – mały podręcznik. Ostre zapalenie gruczołu krokowego. (online) https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.14.8.13.6. [dostęp: 16.08.2024]

[7] Meyrier A, Fekete T. UpToDate. Chronic bacterial prostatitis. (online) https://www.uptodate.com/contents/chronic-bacterial-prostatitis. [dostęp: 16.08.2024]

[8] NICE: Prostatitis (acute): antimicrobial prescribing. 2018. (online) https://www.nice.org.uk/guidance/ng110/resources/prostatitis-acute-antimicrobial-prescribing-pdf-66141591700165 [dostęp: 16.08.2024]

[9] The Best Practice Advocacy Centre New Zealand: Prostatitis: diagnosis and management in primary care. (online) https://bpac.org.nz/2023/docs/prostatitis.pdf [dostęp: 16.08.2024]

[10] Engeler D, et al. European Association of Urology Guidelines on Chronic Pelvic Pain. 2024. (online) https://d56bochluxqnz.cloudfront.net/documents/full-guideline/EAU-Guidelines-on-Chronic-Pelvic-Pain-2024.pdf [dostęp: 16.08.2024]