Jak wybrać okulary przeciwsłoneczne?

W słoneczne dni skóra nie jest jedyną częścią ciała, która potrzebuje ochrony przed promieniami UV (ultrafioletowymi). Na uszkodzenia narażone są również oczy, których nie da się posmarować kremem z filtrem. Konieczne zatem jest stosowanie okularów przeciwsłonecznych, które powinny spełniać pewne kryteria. Przy doborze swojej pary należy uważać, ponieważ wiele z dostępnych okularów to po prostu przyciemniony plastik, który nie ma wiele wspólnego z ochroną naszych oczu.

Czy wystarczy uciec przed słońcem?

Na promieniowanie UV narażeni jesteśmy nie tylko na pełnym słońcu. Oprócz promieniowania bezpośredniego wyróżnić można promieniowanie rozproszone (czyli np. promienie przechodzące przez chmury) czy odbicie. Natura fal jest złożona, trudna i do dzisiaj skrywa wiele tajemnic przed naukowcami. Wiadomo jednak, że fala promieniowania może się odbijać od innej materii – piasku, wody, a nawet śniegu.

Dlatego też o okulary przeciwsłoneczne z odpowiednim filtrem warto zadbać nie tylko na plaży, ale także w naszym codziennym otoczeniu czy podczas zimowego szaleństwa na stoku narciarskim.

Jakie uszkodzenia wzroku może powodować promieniowanie UV?

Oko ma złożoną strukturę i każdy jego element jest specyficznie narażony na promieniowanie ultrafioletowe. Działanie UV może prowadzić do wielu schorzeń, takich jak retinopatia słoneczna, zaćma, zwyrodnienie plamki żółtej, zwyrodnienie siatkówki czy skrzydlik. Dodatkowo należy pamiętać, że elementem całego aparatu wzroku jest powieka – zagrożona rogowaceniem, nowotworem podstawnokomórkowym czy nowotworem kolczystokomórkowym. U dzieci absorbcja promieniowania jest większa niż u dorosłych, a co za tym idzie, większe jest ryzyko uszkodzeń.

Jak dobrać odpowiednie okulary przeciwsłoneczne?

Rozpocznijmy ten wątek od stwierdzenia, że okulary przeciwsłoneczne, według unijnej dyrektywy należą do grupy środków ochrony osobistej (tak jak np. kaski dla rowerzystów, rękawiczki ogrodnicze) i z tego powodu muszą spełniać pewne wymogi jakościowe, które gwarantują odpowiednią ochronę. Takie okulary zawsze będą oznaczone symbolem CE.

Producent powinien także oznaczyć, do jakich warunków klimatycznych przeznaczone są okulary. Wyróżnia się 5 kategorii ochrony w zależności od pogody i otoczenia:

• Kategoria 0 – bardzo mała redukcja olśnienia słonecznego (symbol chmury)
• Kategoria 1 – mała redukcja olśnienia słonecznego (symbol słońca za chmurą)
• Kategoria 2 – dobra redukcja olśnienia słonecznego (symbol słońca z kilkoma promieniami)
• Kategoria 3 – wysoka redukcja olśnienia słonecznego (symbol słońca z wieloma promieniami)
• Kategoria 4 – ekstremalna redukcja olśnienia słonecznego (symbol słońca, gór i wody)

Kategorie 0 i 1 to okulary o bardzo jasnych szkłach, które przepuszczają duże ilości światła. Kategorie 2 i 3 są ciemniejsze i odpowiednie do codziennego użytkowania. Ostatnia, 4 kategoria, to okulary przeznaczone do ekstremalnych warunków jak przebywanie na morzu, na pustyni czy w górach – w warunkach codziennych mogą nie nadawać się do wykorzystania.

Oprócz powyższych, producent powinien zamieścić informację m.in. o ograniczeniach w stosowaniu okularów czy przystosowaniu do prowadzenia pojazdów.

Wszystkie oznaczenia dotyczące okularów powinny znaleźć się na pudełku/opakowaniu, ulotce, małej etykiecie przyczepionej do okularów lub po wewnętrznej stronie zausznika (jeśli jest wystarczająco szeroki).

Gdzie szukać właściwych okularów przeciwsłonecznych?

Okulary to nie tylko filtr UV. Możliwe są także modyfikacje w postaci polaryzacji lub fotochromu, czy różnorodność materiału, z którego zbudowana jest ramka i soczewki. Dlatego ważne jest, aby decyzja zakupu była dopasowana odpowiednio do Twoich potrzeb i, jeśli to możliwe, omówiona ze specjalistą – optykiem. Odpowiednie okulary zakupisz właśnie u optyków, u niektórych okulistów, w aptekach lub w internetowym sklepie optycznym. Unikaj natomiast targowisk, pomniejszych sklepów czy kiosków – ryzyko zakupu okularów, które Cię nie ochronią, jest znacznie zwiększone.

Zostań pacjentem Zdrowej Huty: KLIK!

Źródła:

1. Behar-Cohen, F., Baillet, G., de Ayguavives, T., Garcia, P. O., Krutmann, J., Peña-García, P., Reme, C., & Wolffsohn, J. S. (2014). Ultraviolet damage to the eye revisited: eye-sun protection factor (E-SPF®), a new ultraviolet protection label for eyewear. Clinical ophthalmology (Auckland, N.Z.), 8, 87–104. https://doi.org/10.2147/OPTH.S46189
2. European Commission (2018). PPE Regulation Guidelines – Guide to application of Regulation EU 2016/425 on personal protective equipment
3. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (2017). Kupujemy okulary przeciwsłoneczne. Poradnik dla konsumentów