Znane metody rzucania palenia

Po tym, jak już wiesz, dlaczego warto rzucić palenie oraz jak przygotować się do tego procesu, czas na konkrety. Metody rzucania palenia przy pomocy farmakologii to szereg różnych możliwości, które różnią się nie tylko skutecznością.

Farmakologiczne metody rzucania palenia

Najpopularniejsze metody rzucania palenia, które opierają się na przyjmowaniu specjalnych preparatów, cieszą się popularnością u osób, u których uzależnienie objawia się bardzo dużą tęsknotą do papierosa i metoda silnej woli zawiodła.

Nikotynowa terapia zastępcza (NTZ, NRT)

Nikotynowa terapia zastępcza polega na podawaniu osobie rzucającej nikotyny w innej postaci niż papierosy. Powodować to będzie odzwyczajanie się od samej czynności palenia papierosa oraz zmniejszyć ryzyko objawów odstawienia. Jednocześnie sama ilość nikotyny z biegiem czasu będzie spadać, ponieważ przyjmuje się coraz mniejsze dawki – zgodnie z ustalonym schematem przez pacjenta, a także lekarza prowadzącego. Dostępne preparaty z nikotyną występują w następujących postaciach:

• gumy
• plastry na skórę
• spray do ust
• spray do nosa
• inhalator
• pastylki do ssania
• tabletki podjęzykowe

Terapia może opierać się na przyjmowaniu jednej postaci nikotyny lub kilku, np. plastrów (długodziające) razem z gumami (krótkodziałające), jeśli wystąpi taka potrzeba.

W kwestii skuteczności, wskazuje się, że nikotynowa terapia zastępcza zwiększa szansę o 50-60% na wyjście z nałogu w porównaniu z próbami podejmowanymi bez wsparcia farmakologicznego lub tylko przy wsparciu mentalnym. [Przypis 1.] Co więcej, stosowanie połączenia długodziałających plastrów z krótkodziałającym preparatem jest skuteczniejsze niż przyjmowanie tylko jednej formy. [Przypis 2.]

Wareniklina

Wareniklina stanowi podstawę kolejnej z metod rzucania palenia. Preparat występuje w formie tabletek. Ograniczeniem w podjęciu tej terapii jest wysoki koszt leku oraz bardzo trudna dostępność w Polsce. Wskazuje się, że leczenie warenikliną jest najskuteczniejszą formą farmakoterapii rzucania palenia. Dodatkowo, jeśli jest to potrzebne, zaleca się połączenie warenikliny oraz nikotynowej terapii zastępczej zamiast samej warenikliny. [Przypis 3.]

Bupropion

Bupropion jest lekiem przeciwdepresyjnym, który stosuje się także w celu leczenia nikotynizmu. Terapia bupropionem trwa zazwyczaj do 9 tygodni. W odróżnieniu od warenkiliny, preparaty z bupropionem są dostępne w Polsce, jednak jest on mniej skuteczny. Efektywność terapii tym lekiem jest porównywalna do nikotynowej terapii zastępczej. Wskazuje się, że pacjenci przyjmujący bupropion są jednak bardziej skłonni do odstawienia leczenia z powodów działań niepożądanych. Badania nie wykazały także, aby łączenie tego preparatu z innymi zwiększało szansę na rzucenie palenia. [Przypis 4.]

Cytyzyna

Cytyzyna jest jednym z najpopularniejszych sposobów rzucania palenia opartych na substancjach aktywnych i występuje w przynajmniej trzech dostępnych bez recepty preparatach. Co za tym idzie – możesz pozyskać je od ręki w każdej aptece. Terapia rzucania palenia w tym przypadku trwa – według zaleceń producentów – 25 dni i zakłada rozpoczęcie od przyjmowania dużej ilości tabletek dziennie, powoli zmniejszając ich ilość. [Przypis 5.] Co ciekawe, dostępna w Polsce bez recepty cytyzyna nie jest tak popularna w USA, więc stanowi metodę leczenia „w drugiej kolejności”. W Polsce cytyzyna jest tańsza i bardziej dostępna od warenikliny. Skuteczność leczenia cytyzyną jest porównywalna do pozostałych metod, jednak podczas leczenia pojawia się więcej działań niepożądanych ze strony układu pokarmowego, np. nudności czy wymiotów. [Przypis 6.]

E-papierosy

W ostatnim czasie popularną metodą odstawienia klasycznego tytoniu stało się korzystanie z e-papierosów. Traktowane jako „zdrowsza alternatywa” e-papierosy zostały wzięte pod uwagę jako potencjalna metoda rzucania palenia. Jak się okazało, e-papierosy okazały się podobne w skuteczności lub nieco skuteczniejsze od nikotynowej terapii zastępczej, jednak lepsze efekty były widoczne tylko w początkowej fazie odstawienia papierosów. [Przypisy 7., 8., 9.]

Motywów, aby rzucić palenie, możemy szukać na wiele sposobów. Po znalezieniu motywacji, która będzie dla Ciebie najważniejsza odpowiednio się przygotuj, a następnie zastanów się nad najlepszą możliwą opcją rzucania palenia. W podjęciu decyzji z pewnością doradzi Ci Twój lekarz pierwszego kontaktu, farmaceuta lub opiekun ze specjalnego ośrodka rzucania palenia. Nieocenionym wsparciem w trakcie tego procesu będą Twoi bliscy, znajomi oraz specjalista udzielający wsparcia psychologicznego.

Źrodła:

1. Hartmann-Boyce J, Chepkin SC, Ye W, Bullen C, Lancaster T. Nicotine replacement therapy versus control for smoking cessation. Cochrane Database Syst Rev. 2018 May 31;5(5):CD000146.
2. Lindson N, Chepkin SC, Ye W, Fanshawe TR, Bullen C, Hartmann-Boyce J. Different doses, durations and modes of delivery of nicotine replacement therapy for smoking cessation. Cochrane Database Syst Rev. 2019 Apr 18;4(4):CD013308
3. Leone FT et al., Initiating Pharmacologic Treatment in Tobacco-Dependent Adults. An Official American Thoracic Society Clinical Practice Guideline. Am J Respir Crit Care Med. 2020 Jul 15;202(2):e5-e31.
4. Howes S, Hartmann-Boyce J, Livingstone-Banks J, Hong B, Lindson N. Antidepressants for smoking cessation. Cochrane Database of Systematic Reviews 2020, Issue 4. Art. No.: CD000031. DOI: 10.1002/14651858.CD000031.pub5.
5. Sopharma Warszawa Sp. z o.o. Tabex ChPL
6. Nancy A Rigotti, MD. Pharmacotherapy for smoking cessation in adults. UpToDate. Last updated: Nov 05, 2021
7. Pound, C. M., Zhang, J. Z., Kodua, A. T., & Sampson, M. (2021). Smoking cessation in individuals who use vaping as compared with traditional nicotine replacement therapies: a systematic review and meta-analysis. BMJ open, 11(2), e044222.
8. Grabovac, I., Oberndorfer, M., Fischer, J. et al. (2021). Effectiveness of Electronic Cigarettes in Smoking Cessation: A Systematic Review and Meta-analysis. Nicotine & tobacco research : official journal of the Society for Research on Nicotine and Tobacco, 23(4), 625–634.
9. Chan, G., Stjepanović, D., Lim, C. et al. (2021). A systematic review of randomized controlled trials and network meta-analysis of e-cigarettes for smoking cessation. Addictive behaviors, 119, 106912.