Podstawowe badania kardiologiczne
Profilaktyka oraz diagnostyka chorób serca i układu krwionośnego rozpoczyna się od kilku podstawowych, nieinwazyjnych (takich, które nie naruszają powierzchni ciała) badań. Dodatkowo, wykonuje się badania, w których konieczne jest przerwanie skóry, na przykład morfologia krwi, pomiar krzepliwości krwi. W tym artykule przeczytasz o wybranych, podstawowych testach układu krążenia i pracy serca.
Badanie serca – jakie badania się wykonuje?
Badanie serca można wykonać za pomocą metody EKG (elektrokardiografii), holtera EKG oraz poprzez echo serca. Wybrane spośród wielu dostępnych badań, stanowią podstawowe metody oceny pracy serca.
EKG – jak działa, dla kogo?
EKG, czyli elektrokardiografia to badanie, które rejestruje pracę serca. Serce wytwarza energię (tzw. prądy czynnościowe), która charakteryzuje jego pracę. Dzięki umieszczonym na ciele elektrodom, aparat zapisuje przepisuje obserwowane prądy czynnościowe na obraz w postaci fal. Dzięki takiemu zapisowi, specjaliści (m.in. kardiolodzy) są w stanie zidentyfikować problemy z sercem. EKG wykryje m.in. zawał serca czy zaburzenia rytmu serca. Badanie EKG jest wskazane dla osób, które mają stwierdzoną wcześniej chorobę serca, dla pacjentów z objawami chorób serca (np. ból w klatce piersiowej, omdlenia), dla osób zdrowych, u których istnieje wysokie ryzyko choroby serca.
Holter EKG – na czym polega?
Holter EKG jest jedną z metod długotrwałego pomiaru elektrokardiograficznego pracy serca. Holter, lub inaczej metoda Holtera, polega na wydłużonej w czasie – 24 godziny lub więcej – obserwacji prądów czynnościowych mięśnia sercowego. W odróżnieniu od podstawowego EKG (tak zwanego spoczynkowego), Holter EKG mierzy także pracę w sytuacjach codziennego wysiłku. Celem badania jest wszakże rejestracja pomiarów w warunkach, w jakich pacjent żyje każdego dnia. Elektrody nie odprowadzają informacji do dużego aparatu, lecz do małego, umieszczonego przy ciele rejestratora. Wskazaniem do pomiaru tą metodą jest arytmia lub inna choroba serca o nieznanej etiologii (nieznanej przyczynie) lub u zdiagnozowanych, u których ocenia się dodatkowe ryzyko incydentu sercowo-naczyniowego (na przykład u kobiet w ciąży).
Co to echo serca? Jak wygląda badanie?
Echo serca to inaczej USG serca, echokardiografia lub ultrasonokardiografia i wykonuje się je praktycznie tak samo, jak USG jamy brzusznej czy macicy. Aparat USG (który przypomina nieco monitor) połączony kablem z emiterem. Emiter natomiast wysyła fale ultradźwiękowe, które przenikają powierzchnię ciała i odbijają się od wewnętrznych struktur. Fale różnie odbiją się od różnych fragmentów naszych narządów, dlatego osoba prowadząca badanie rozróżnia je i potrafi znaleźć nieprawidłowości. Za pomocą ultrasonokardiografii można wykryć m.in. stan pozawałowy, czy chorobę wieńcową.
Badanie ciśnienia – jak je wykonać?
Badanie ciśnienia tętniczego, podobnie jak badanie samego serca, może być wykonane w staniu spoczynku lub w trakcie wysiłku fizycznego. Najczęściej dokonuje się go metodą krótkiego pomiaru, za pomocą dostępnych powszechnie urządzeń – w miejscach publicznych, w gabinetach lekarskich, aptekach, a nawet w naszych domach. Pomiaru dokonuje się także w dłuższym czasie za pomocą metody Holtera.
Holter ciśnieniowy – jak wygląda badanie? Kto powinien zrobić?
Holter ciśnieniowy, tak samo jak holter EKG, to badanie trwające dobę lub więcej, w trakcie którego aparat dokonuje okresowych, częstych pomiarów ciśnienia skurczowego i rozkurczowego oraz tętna (częstotliwości pracy serca). Na ramię badanego zakładany jest mankiet, który co kilkanaście lub kilkadziesiąt minut mierzy wartości wspomnianych parametrów. Warto pamiętać, aby razem z pomiarem dokładnie zapisywać, co właśnie robimy. To informacje kluczowe podczas interpretacji wyników. Jeśli tego nie zrobimy (np. nie skojarzymy wysokiego ciśnienia z dużym wysiłkiem) dojdzie do błędnej oceny stanu zdrowia. Wskazaniem do stosowania holtera ciśnieniowego jest m.in. diagnostyka nadciśnienia tętniczego, poprawa diagnozy u pacjentów opornych na leczenie lub ocena poprawy zdrowia u pacjentów leczonych.
Domowy pomiar ciśnienia tętniczego
Pomiar ciśnienia tętniczego można wykonać także w swoim domu. Zaleca się do przede wszystkim pacjentom, którzy są w trakcie leczenia lub są obarczeni wysokim ryzykiem zachorowania.
Jaki ciśnieniomierz wybrać?
Ciśnieniomierz automatyczny nadgarstkowy czy ramienny? Na rynku dostępne są dwa rodzaje ciśnieniomierzy automatycznych – nadgarstkowe oraz naramienne. Ciśnieniomierze nadgarstkowe są urządzeniami nowszymi i z racji na mniejsze zróżnicowanie przekrojów nadgarstków niż ramion, łatwiej dobrać odpowiedni mankiet pomiarowy. Ciśnieniomierz naramienny będzie prostszy w użyciu, szczególnie dla osób starszych, ponieważ podczas pomiaru należy utrzymać odpowiednią wysokość mankietu w odniesieniu do serca.
Więcej informacji na temat ciśnieniomierzy i domowych pomiarów już niebawem!