Naturalne metody wspomagania odporności

Jesienią, kiedy przeziębienie i grypa czyhają na nas właściwie na każdym kroku, bardziej niż zwykle zależy nam na wzmocnieniu odporności i przygotowaniu organizmów na nierówną walkę z wszechobecnymi zarazkami. W tym roku do obozu naszych przeciwników dołączył nowy, groźny wirus. Za jego sprawą temat odporności i samopoczucia niemal nie opuszcza nas na krok. Z tego powodu sięgamy po coraz więcej różnych sposobów, aby uniknąć choroby lub, co być może jeszcze ważniejsze, uchronić się przed ciężkimi objawami i powikłaniami. Nie dziwi więc zwiększone zainteresowanie naturalnymi i alternatywnymi metodami leczenia. Czy to dobrze? Odpowiedź jak to często bywa brzmi: to zależy. Sprawdźmy od czego.

Konwencjonalnie czy naturalnie?

Metody naturalne, czyli mówiąc prościej, wykorzystujące składniki pochodzenia naturalnego – roślinnego lub zwierzęcego – często stawiane są w opozycji do innych metod leczenia. Niektórzy zaliczają je do tak zwanej medycyny alternatywnej. To niesłuszne i błędne podejście!

Współcześnie coraz więcej ekspertów uważa, że nie powinniśmy rozróżniać medycyny konwencjonalnej i niekonwencjonalnej, ani konwencjonalnej i alternatywnej. Metody leczenia są tematem nieustannych badań naukowych. W podobny sposób można ocenić skuteczność leków opartych o syntetyczne związki chemiczne, zabiegów chirurgicznych i wyciągów z egzotycznych roślin występujących wyłącznie poza Europą. Każdy sposób leczenia, którego skuteczność i bezpieczeństwo są potwierdzone naukowo może i powinien mieć zastosowanie w medycynie. Potwierdzeniem zasadności takiego podejścia są właśnie naturalne metody wspomagania odporności. W tym wypadku musimy na wstępie ustalić, że ich celem nie jest zastąpienie leczenia przeciwzapalnego, przeciwwirusowego, przeciwgrzybiczego czy przeciwbakteryjnego, ale wsparcie w powrocie do zdrowia lub zapobieganiu rozwojowi infekcji. W kolejnym akapicie zapoznamy się z trzema naturalnymi źródłami substancji, których pozytywny wpływ na odporność został w jakikolwiek sposób potwierdzony badaniami klinicznymi.

Coś naturalnego na odporność

Niezależnie od pochodzenia (roślinnego czy nie) wymienione niżej środki łączy jedna ogromna zaleta: bezpieczeństwo. Można nawet zaliczyć je do składników zrównoważonej diety . Dzięki temu wiemy, że nawet jeśli się nie uda i stosowanie ich nie ochroni nas od infekcji, mamy niemal całkowitą pewność, że nie ryzykujemy pojawienia się działań niepożądanych. Oczywiście mowa tutaj o spożyciu rozsądnych i zgodnych z zalecanym dawkowaniem ilości każdego składnika. W nadmiarze nawet woda może okazać się szkodliwa.

Pelargonia Afrykańska

Aby ocenić czy spożywanie preparatów zawierających w swoim składzie pelargonię afrykańską pomaga uporać się z infekcją, oceniono wyniki 11 badań klinicznych. Jak się okazało pozwala ona zmniejszyć nasilenie kaszlu, bólu gardła i gorączki. [Przypis numer 1., 2.] Łagodzący wpływ na nasilenie objawów infekcji potwierdzono także w przypadku stosowania pelargonii afrykańskiej u dzieci poniżej 6. roku życia. [Przypis numer 3.]

Jeżówka purpurowa

W przeciwieństwie do pelargonii, leki z jeżówką purpurową są popularne i bardzo łatwo dostępne. W zależności od preferencji możemy skorzystać z postaci płynnej lub tabletek. W tym wypadku naszym celem jest profilaktyka, czyli zapobiegnięcie rozwojowi infekcji lub złagodzenie jej przebiegu. Udowodniono, że jeżówka jest skuteczna i zmniejsza ryzyko zachorowania na przeziębienie pod warunkiem, że stosuje się ją przez 4 kolejne miesiące. [Przypis numer 4.]

Boczniak ostrygowaty

Tak, kolejnym przykładem jest grzyb. Boczniak ostrygowaty zawiera beta-glukany, które są składnikami preparatów wspomagających odporność. Niektóre z nich mogą być stosowane już od 2. roku życia. Jakość dowodów naukowych nie jest dostatecznie wysoka, aby stwierdzić to z całą pewnością, ale dostępne badania wskazują na skuteczność wspomnianych beta-glukanów w zapobieganiu infekcjom. [Przypis numer 5., 6.]

Podsumowując

Nie tylko można, ale i warto korzystać z dobrodziejstw natury, które mogą skutecznie wspomagać nasze zdrowie. Koniecznie trzeba jednak pamiętać, że opisane metody nigdy nie mogą zastąpić zaleceń specjalistów. Łagodne i naturalne preparaty są przydatne w zapobieganiu i wspomaganiu leczenia, ale niezbędną podstawą zawsze jest terapia zlecona przez eksperta z wykształceniem medycznym, który najlepiej wie, jak silnych środków wymaga nasza choroba.

Co ważne, wszystkie przytoczone badania przeprowadzono przed rozpoczęciem gnębiącej nas wszystkich pandemii. Nie ma więc pewności, że wspomniane środki będą równie skuteczne w przypadku zachorowania na COVID-19. Obecnie nauka koncentruje się na badaniu skuteczności takich leków jak sterydy przeciwzapalne, leki przeciwwirusowe, czy nowoczesne leki biologiczne i poszukiwaniu szczepionki, na którą wszyscy tak bardzo liczymy. Nie ma co się dziwić, że na wiarygodne badania dotyczące preparatów pochodzenia naturalnego musimy zaczekać. W tym momencie wracamy do wniosku postawionego już raz w tym artykule. Istnieje ryzyko, że te środki nie pomogą, ale są tak bezpieczne, że warto spróbować.

Źródła:

1. Wagner L. et al.: Herbal Medicine for Cough: a Systematic Review and Meta-Analysis. Forsch Komplementmed. 2015;22(6):359-68.
2. Timmer A. et al.: Pelargonium sidoides extract for treating acute respiratory tract infections. Cochrane Database Syst Rev. 2013 Oct 22;(10):CD006323.
3. Kamin W. et al.: EPs 7630 is effective and safe in children under 6 years with acute respiratory tract infections: clinical studies revisited. Curr Med Res Opin. 2018 Mar;34(3):475-485.
4. Jawad M, Schoop R, Suter A, Klein P, Eccles R. Safety and Efficacy Profile of Echinacea purpurea to Prevent Common Cold Episodes: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial. Evid Based Complement Alternat Med. 2012;2012:841315.
5. Auinger A. et al.: Yeast (1,3)-(1,6)-beta-glucan helps to maintain the body’s defence against pathogens: a double-blind, randomized, placebo-controlled, multicentric study in healthy subjects. Eur J Nutr. 2013 Dec;52(8):1913-8.
6. Jesenak M. et al.: Immunomodulatory effect of pleuran (β-glucan from Pleurotus ostreatus) in children with recurrent respiratory tract infections. Int Immunopharmacol. 2013 Feb;15(2):395-9.