Czy przewiane ucho jest niebezpieczne? Zapalenie ucha środkowego

Silny ból w uchu, wysoka gorączka, a czasem nawet osłabienie słuchu. Sprawdź, co medycyna wie o tym, co potocznie nazywamy „przewianiem ucha”.

Co to dokładnie znaczy „przewianie”?

Odpowiedź może, przynajmniej części z nas, wydawać się nieco zaskakująca. W medycznej terminologii takie określenie jak „przewianie ucha” nie występuje. Objawy, które czasem w ten sposób nazywamy, zwykle świadczą o zapaleniu ucha środkowego (ZUŚ).

Wbrew pozorom różnica jest bardzo istotna i nie jest to wyłącznie kwestia nazewnictwa. ZUŚ to choroba zakaźna. Często zaczyna się od zwykłego przeziębienia i kataru, a dopiero później infekcja „przenosi się” do ucha. Przyczyną może być zakażenie wirusami lub bakteriami. Okazuje się jednak, że najczęściej zdarza się, że w miejscu zapalenia obecne są jedne i drugie. [Przypis 1.] Wśród bakterii najczęściej spotykanymi szczepami są Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae oraz Moraxella catarrhalis. [Przypis 2.] Dwa pierwsze z nich są typowymi bakteriami wywołującymi zapalenie układu oddechowego.

Ucho środkowe

Ucho środkowe to przestrzeń, w której mieści się trąbka Eustachiusza i kosteczki słuchowe. Znajduje się między błoną bębenkową, a uchem wewnętrznym, w którym zlokalizowany jest błędnik. To właśnie w uchu środkowym znajdują się niewielkie kości, znane ze swoich nietypowych dla anatomii nazw – strzemiączko, młoteczek i kowadełko.

Cechy charakterystyczne zapalenia ucha środkowego

Cechą charakterystyczną zapalenia ucha środkowego jest silny ból, który pojawia się nagle. Oprócz tego często zdarza się ból głowy i wysoka gorączka, a także objawy typowego przeziębienia takie jak katar czy kaszel. Niejednokrotnie, z powodu stanu zapalnego, mogą wystąpić zaburzenia słuchu. To symptom, który znacznie pogorszy samopoczucie i komfort osoby chorującej.

W przypadku dorosłych, ból ucha zwykle ustępuje w ciągu 2 dni. Także bez antybiotyku. [Przypis 1.]

Zapalenie ucha środkowego u dzieci

Dzieci chorują na zapalenie ucha znacznie częściej, zwłaszcza te przed ukończeniem drugiego roku życia. Szacuje się, że nawet 80% dzieci przeszło zapalenie ucha środkowego.[3] Jednocześnie infekcja przechodzi u nich sama z siebie znacznie rzadziej niż u dorosłych. [Przypis 1.]

Powikłania zapalenia ucha środkowego

Do powikłań, jakie mogą wystąpić w skutek zapalenia ucha środkowego zaliczyć można m.in. zapalenie opon mózgowych, perforacja błony bębenkowej, ropień mózgu, utrata słuchu. [Przypis 3.]

Leczenie bólu

Objawem najbardziej dotkliwym dla pacjenta jest uczucie bólu. Należy w takiej sytuacji podać choremu leki przeciwbólowe – ibuprofen lub paracetamol – zgodnie z dawkowaniem (odpowiednie dawki także dla dzieci). Trzeba też wziąć pod uwagę ewentualne przeciwwskazania do stosowania tych leków (na pzykład choroba wrzodowa w przypadku ibuprofenu).

Kto leczy zapalenie ucha

Pierwszym kontaktem w przypadku wystąpienia zapalenia ucha będzie dla pacjenta lekarz rodzinny lub lekarz pediatra. Jeśli choroba nie ustąpi i stan będzie się pogłębiać, chorym powinien zająć się specjalista laryngolog.

Źródła

1. Hryniewicz W. (red.) et al.: Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków; 2016.
2. Harmes KM, Blackwood RA, Burrows HL et al.: Otitis media: diagnosis and treatment. Am Fam Physician. 2013 Oct 1;88(7):435-40. Erratum in: Am Fam Physician. 2014 Mar 1;89(5):318.
3. Danishyar A, Ashurst JV. Acute Otitis Media. [Updated 2021 Mar 16]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-.