Trądzik u dorosłych – przyczyny, objawy i leczenie

Trądzik pospolity to choroba skóry dotykająca wiele osób w okresie dojrzewania. Jednak nie dotyczy tylko nastolatków. Sprawdź, dlaczego pojawia się u dorosłych oraz jak pielęgnować cerę trądzikową.

Czy dorośli mogą mieć trądzik?

Trądzik kojarzy się nam z wiekiem nastoletnim i rzeczywiście w gronie osób między 11. a 30. rokiem życia jest dość powszechny (dotyka ok. 80% tej grupy wiekowej).[1] Niemniej jednak na trądzik mogą chorować także dorośli.[2]

Ze względu na czas wystąpienia zmian, trądzik u dorosłych można podzielić na 3 kategorie:

• przetrwały – zmiany pojawiły się we wczesnej młodości i nie ustąpiły po ukończeniu 25. roku życia (u niektórych objawy mogą się utrzymywać latami),
• późny – zmiany pojawiły się po raz pierwszy po 25. roku życia,
• nawracający – trądzik zniknął po okresie dojrzewania, po czym nawrócił w dorosłym życiu.[3]

O ile trądzik młodzieńczy częściej występuje u mężczyzn, o tyle wśród dorosłych dotyka on głównie kobiety.[3,4]

Czym różni się trądzik dorosłych od młodzieńczego?

Trądzik młodzieńczy i trądzik dorosłych nieco różnią się – zarówno wyglądem zmian skórnych, jak i miejscem ich występowania. W trądziku młodzieńczym dominują zaskórniki otwarte i zamknięte, grudki oraz krosty, które najczęściej pojawiają się w tzw. strefie „T” – na czole, nosie i górnej części brody. Natomiast u dorosłych przeważają głębsze zmiany zapalne, bolesne guzki i torbiele, często pozostawiające po sobie przebarwienia oraz blizny potrądzikowe. U osób dorosłych wykwity trądzikowe lokalizują się głównie w tzw. strefie „U”, czyli w okolicy podbródka, żuchwy i wokół ust.[3,4]

Najczęstsze przyczyny trądziku u dorosłych

Przyczyny trądziku u dorosłych są złożone. Za powstawanie zmian trądzikowych odpowiada kilka czynników – przede wszystkim nadmierne wydzielanie sebum (oleistej substancji) przez gruczoły łojowe w skórze, zatykanie porów (małych, naturalnych otworów w skórze) przez martwy naskórek oraz nadmierny rozwój bakterii Cutibacterium acnes (dawniej Propionibacterium acnes), która naturalnie występuje na skórze.[3] Czynniki takie jak:

• przewlekły stres,
• palenie papierosów,
• niedobór snu,
• otyłość,
• zaburzenia hormonalne (np. w zespole policystycznych jajników),

mogą osłabić funkcje ochronne skóry i zwiększyć podatność na wystąpienie zmian trądzikowych.[3,4]

Trądzik po kosmetykach

Niektóre kosmetyki, zwłaszcza te zawierające składniki o potencjale komedogennym (zatykającym pory skóry), mogą sprzyjać blokowaniu ujścia mieszków włosowych. Zjawisko to może prowadzić do stopniowego powstawania zaskórników, a następnie zmian zapalnych. Dodatkowo podrażnienie mieszków włosowych spowodowane stosowaniem niektórych produktów kosmetycznych może wywoływać pojawienie się małych, czerwonych grudek przypominających trądzik pospolity — tzw. zapalenie mieszków włosowych. Dlatego warto zwracać uwagę na skład kosmetyków, aby uniknąć nasilenia zmian skórnych i utrzymać zdrową cerę.[5]

Jak leczyć trądzik u dorosłych?

Leczenie trądziku u dorosłych zależy m.in. od przyczyny jego wystąpienia oraz stopnia nasilenia zmian. Niezależnie jednak od formy terapii, kluczową rolę odgrywa regularna i dobrana do potrzeb skóry pielęgnacja.[4]

Domowe sposoby i pielęgnacja

Odpowiednia pielęgnacja skóry trądzikowej w domu może wspomagać leczenie i zmniejszać ryzyko powstawania nowych zmian. Co należy uwzględnić w codziennej rutynie?

1. Stosowanie łagodnych środków myjących skórę.
2. Unikanie agresywnego pocierania skóry – do oczyszczenia wystarczy delikatny masaż opuszkami palców.
3. Wybieranie kosmetyków, które nie zatykają porów.
4. Niewyciskanie zmian trądzikowych! W przeciwnym razie może dojść do zaostrzenia choroby i powstania blizn.[6,7]

Warto też stosować codziennie ochronę przeciwsłoneczną – może to zmniejszyć ryzyko powstania przebarwień pozapalnych.[6]

Leczenie dermatologiczne

Leczenie trądziku u dorosłych wymaga podejścia holistycznego. Najlepiej skonsultować się z lekarzem – pierwszego kontaktu lub dermatologiem – który dobierze odpowiednią terapię. W przypadku łagodnej postaci choroby zazwyczaj wystarczają środki miejscowe. W leczeniu trądziku o nasileniu umiarkowanym albo ciężkim konieczne mogą być leki doustne (np. antybiotyki, pochodne witaminy A, środki hormonalne).[4,6]

Warto równocześnie wdrożyć odpowiednie zabiegi kosmetyczne, takie jak peelingi chemiczne, oczyszczanie mechaniczne czy mikrodermabrazję.[[7]] Należy jednak pamiętać, że zbyt częste lub zbyt intensywne procedury mogą prowadzić do podrażnienia skóry i nasilenia zmian trądzikowych. Dlatego przed ich wykonaniem warto skonsultować się ze specjalistą – dermatologiem lub kosmetologiem – który dobierze odpowiednią terapię do potrzeb skóry.[4,6]

Podsumowanie

Trądzik u dorosłych to złożony problem dermatologiczny. Jego przyczyny mogą być różnorodne: zaburzenia hormonalne, stres czy błędy w pielęgnacji skóry. Objawy trądziku dorosłych mogą różnić się od trądziku młodzieńczego – zmiany skórne pojawiają się najczęściej w okolicach żuchwy, brody i policzków. Skuteczne leczenie wymaga indywidualnego podejścia. Dobrze, aby obejmowało ono zarówno terapie dermatologiczne, jak i odpowiednią pielęgnację domową.

Wykaz źródeł

[1]          Szepietowski J, et al. Acne vulgaris: pathogenesis and treatment. Consensus of the Polish Dermatological Society. Dermatology Review/Przegląd Dermatologiczny. 2012; 99(6):649-673

[2]          Thiboutot D, Zaenglein AL: Pathogenesis, clinical manifestations, and diagnosis of acne vulgaris. UpToDate. 2025 [dostęp 9.10.2025]

[3]          Blicharz A, Marzęda M, Swatko T, Małek A: Adult acne a medical and psychological challenge of modern dermatology. Journal of Education, Health and Sport. 2022;12(12):117-122.

[4]          Dreno B, Bagatin E, Blume-Peytavi U, Rocha M, Gollnick H. Female type of adult acne: Physiological and psychological considerations and management. J Dtsch Dermatol Ges. 2018 Oct;16(10):1185-1194

[5]          Reszko A, Berson D: Postadolescent acne in women. UpToDate. 2024 [dostęp 9.10.2025]

[6]          Graber A: Acne vulgaris: Overview of management. UpToDate. 2024 [dostęp 9.10.2025]

[7]          Dover JS, Batra P: Light-based, adjunctive, and other therapies for acne vulgaris. UpToDate. 2025 [dostęp 9.10.2025]